Bepakt en bezakt (met oa een voorraad water voor de komende dagen) arriveerde ik maandagmorgen bij APDK, erg benieuwd wat de week zou brengen...
De ambulance-jeep stond al klaar voor vertrek. De mobile clinic moet je je voorstellen als een grote jeep met zaailicht en van binnen natuurlijk de ‘cabine' voor chauffeur en bijrijders en achterin een bankje over de lengte van de auto, een reservewiel, een ehbokistje en een heleboel (nu nog) lege ruimte. De naam ‘ambulance' is dus een tikje misleidend, want behalve het zwaailicht en wat EHBHO spullen zijn er geen ambulance- attributen aanwezig. 'T Is natuurlijk een clinic van het revalidatiecentrum APDK. De ‘bemanning' bestaat meestal uit een fysiotherapeut en een chauffeur . Er moet dus ruimte zijn voor hulpmiddelen als krukken, ortheses, rolstoelen etc. En er moeten veel mensen in kunnen, daar kwam ik later wel achter!!

Gezellig tussen de mannen in reden we over de highway richting : Voi. De eerste twee uur hadden we geen werk te doen, dus konden we mooi een beetje kennismaken. De fysiotherapeut heet Peter Matete, getrouwd , drie kinderen, doet dit werk altijd. Hij is speciaal aangenomen voor de mobile clinic. Hij is dus weekendvader en - echtgenoot. De driver was Ibrahim. De chauffeurs werken volgens een rooster: 7 weken ‘on tour', 7 weken ander chauffeurswerk voor APDK in en om Mombasa.
Om 12 uur waren we bijna in Voi . Omdat we wat aan de vroege kant waren gingen we eerst lunchen. Wel grappig: deze week deden we alles echt ‘Keniaans': om te beginnen met het eten. Zo zat ik even later achter een bordje bruine bonen in bruine soep met bruin brood (! Een traktatie: ze hadden bruin brood!!) en deden de mannen zich te goed aan vlees-in-een drabje , chapati's en pilau.
Door het gesmak en geslurp van met name Peter verminderde mijn eetlust behoorlijk.. (en erg veel zin had ik op dit tijdstip toch al niet in bruine bonen.. )
maargoed, kheb alles maar zonder commentaar geslikt (letterlijk en figuurlijk). Hopelijk heeft mijn gezichtsuitdrukking me niet verraden ;-)
het eten gaat trouwens heel easy: met je rechterhand. En als het echt makkelijker is kun je ook om een lepel vragen.
vanaf Voi waren de wegen niet meer verhard.. Hotsend en botsend bereikten we het eerste kliniekje. Daar zaten al een aantal patiënten te wachten, maar niet op ons.. De patiënt die zou moeten komen woonde 2 uur lopen van deze medische kliniek vandaan. Hij was wel onderweg.. Even wachten dan maar..
Het werd me duidelijk dat er een aantal patiënten (een paar honderd) geregistreerd staan bij APDK. Peter heeft een lijst van de patiënten die hij in ieder geval moet zien (er kunnen natuurlijk ook nieuwe bijkomen). De patiënten krijgen een afsprakenkaartje met daarop de data waarop de mobile clinic bij de voor hen dichtstbijzijnde plaats langs zal komen. Dat kan een medical clinic zijn, maar ook een school of gewoon ergens langs de weg.
Zo houdt Peter vinger aan de pols bij zijn cliënten, houdt in de gaten hoe het met hen gaat, of ze hulpmiddelen nodig hebben of dat er behoefte is aan meer/andere zorg.
Na een tijd arriveerde het patiëntje en zijn vader. Het jochie zag mij en begon meteen keihard te huilen. Een ‘Mzungu' had hij nog nooit gezien en van zo'n raar wit mens raakte hij aardig over zijn toeren.
Deze jongen heeft klompvoetjes en is in afwachting van een operatie. Het heeft eerste een tijd geduurd voordat de familie in zag dat er een operatie nodig was en nu staat hij daarvoor op de wachtlijst. Qua behandeling kan er op dit moment niets gedaan worden. Echt een geval van ‘vinger aan de pols' houden dus. Daar moest ik wel aan wennen: deze categorie patiënten reizen uren om even gezien te worden door de therapeut ,om hun afsprakenkaartje te updaten en geregistreerd te worden en na een praatje over hoe het gaat, of er nog bijzonderheden zijn etc, kunnen ze het hele eind weer terug gaan lopen/ rijden..

Bij de andere klinieken die we bezochten, was het een stuk drukker. Er zaten rijen patiënten te wachten op de mobile clinic. Zo'n Afrikaans beeld: veel moeders met kleurige kanga's aan, kinderen in de draagdoek, wachtend op een houten bankje op de veranda van het medisch centrum..
De kinderen die we gezien hebben, waren erg verschillend. Zowel baby's en peuters als jongvolwassenen en een enkele oudere.
De aandoeningen waarvoor ze komen zijn bijv. Cerebrale Parese, polio, vergroeiingen van knieën en onderbenen, voeten , verlammingen (paralyses). Maar ook komen moeders en een klein aantal vaders met kinderen die lichamelijk niets mankeren, maar geestelijk gehandicapt zijn.
Onze taak is in dat geval vooral voorlichting, ze laten inzien dat er geen medicijnen tegen zijn, maar dat er wel speciale scholen zijn waar de kinderen goed begeleid worden. Het is zoeken naar een passende oplossing. Soms zijn de kinderen al te oud, 18+ ers komen bijv. niet meer in aanmerking voor special classes. Of er is geen school in de buurt en vervoer naar de dichtstbijzijnde school is veel te duur..
Moeilijk hoor: soms stuur je mensen naar huis met ‘sorry we kunnen nu niets doen'. Sawa sawa.
(‘goed''goed'.) Nou, niet dus!!
Andere kinderen hebben dringend aangepaste schoenen nodig, of een aangepaste stoel. Maar is er geen simpelweg geen geld voor...
Ook is er een groep die wel geholpen wordt: er worden afspraken gemaakt om naar het APDK-centrum in Mombasa te komen voor een operatie en revalidatietraject of om hulpmiddelen aan te laten meten.

De omgeving waar we doorheen reden is PRACHTIG! Bergachtig, stoffige wegen van roodzand, allerelei soorten bomen, struiken en bloemen. Ook dit is Afrika, maar dan meer ‘de Bush' i.p.v. de safanne!

Aan het einde van de middag kwamen we in Mwatate aan. In dat plaatsje gingen we overnachten. We boekten wat ‘selfcontained' kamers in een guesthouse à 300 KSH per nacht. Ook dit was weer het echte (nog aardig luxe) Keniaanse leven.. Ik had een kamer die er dusdanig uitzag, dat ik wel drie keer boven en onder mijn bed een spinnen- kevers- kakkerklakken en andere enge beesten-check deed. Maar wel: stromend water en een toilet ( ipv een gat in de grond zoals onderweg bij de klinieken en de restaurantjes.)

S Avonds was het vaste prik om nieuws te gaan kijken in de pub.. Peter Mwatete at maar twee keer op een dag: smorgens en tussen de middag. Zijn avondmaaltijd bestond uit een halve liter bier tijdens het journaal.
Ibrahim deed gelukkig wel aan ‘supper'. En daarom ging ik met hem avondeten scoren in een hotelletje. (bij hotel moet je denken aan: een houten gebouwtje met golfplaten dak, met plastic tafels en stoelen). Echt lachen: Ibrahim had een enorme papaya gekocht die hij mee had genomen als toetje. Dat blijkt in Kenia gewoon te kunnen: je neemt fruit of groente mee en vraagt het personeel om dit voor je klaar te maken. En voor die service hoef je niet eens te betalen..!
Ibrahim is echt een aardige kerel. Hij heeft me echt laten zien wat ‘delen' is. Ook het eten wat we bestelden: heel normaal om van elkaars bord te proeven of te helpen opeten.
Ibrahim is overtuigd moslim, dus over de verschillen tussen christendom en islam hebben we leuke gesprekken gehad.
Aan het eind van de dag dook ik doodmoe mijn bed in.
Wát een dag! Veel gezien: veel patiënten met ernstige aandoeningen..
De manier van behandelen had ik me iets anders voorgesteld. Ik dacht dat we meer ‘hands-on' zouden bezig zijn. Daar is de tijd te kort voor. Je ziet je patiënten eens in de zes weken, max. een kwartier! De nadruk ligt vooral op ‘signaleren' van aandoeningen, zoeken naar oplossingen wbt begeleiding, adviseren en aanmeten hulpmiddelen en uitleg geven aan de ouders.
Wat ik een beetje miste, was het geven van ‘huiswerk oefenprogramma's ‘ of houdings- en bewegingsadvies. Daar heb ik het met Peter wel over gehad. Morgen zal hij mij meer de ruimte geven om dit, indien mogelijk toe te passen tijdens de behandelingen. Zo zullen we echt ‘als team' aan de slag gaan!